Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan turizm işletme belgesi almış tesislerde çalışan işçiler için getirilen yeni sistem, “10+1” modeli olarak tanımlanıyor. Buna göre, işçiler 10 gün kesintisiz şekilde görev yaptıktan sonra 1 gün hafta tatili hakkı elde edecek. Yeni düzenlemeye göre bu çalışma, fazla mesai kapsamında değerlendirilmeyecek. Dolayısıyla bu günlerde yapılan mesailer için zamlı ücret veya ek izin verilmesi söz konusu olmayacak.
YENİ SİSTEM DİĞER SEKTÖRLER İÇİN DE GÜNDEMDE
Söz konusu düzenleme şimdilik sadece turizm sektörüyle sınırlı olsa da, uygulamanın ilerleyen dönemde farklı sektörlere de örnek olabileceği ifade ediliyor. Özellikle hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin, benzer modellerin uygulanmasını talep edebileceği konuşuluyor.
HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞMA YASAĞI KANUNEN DEVAM EDİYOR
Mevcut İş Kanunu’na göre, bir işçinin her 7 günlük süre içinde en az 24 saat kesintisiz hafta tatili hakkı bulunuyor. Hafta tatili öncesinde işçinin en az 6 gün fiilen çalışmış olması gerekiyor. Ayrıca mazeret izni veya sağlık raporu gibi nedenlerle işe gelinmeyen günler de çalışılmış kabul ediliyor.
Yargıtay kararlarına göre, 24 saatin altında verilen hafta tatili geçerli sayılmıyor. Hafta tatili gününde işçi çalıştırılırsa, bu durum fazla mesai olarak değerlendiriliyor ve yüzde 50 zamlı ödeme yapılması gerekiyor. İşçi talep ederse, fazla mesainin karşılığını ücret yerine serbest zaman olarak da kullanabiliyor.
YENİ MODELE GÖRE FAZLA MESAİ HAKKI YOK
Yeni düzenleme kapsamında turizm sektöründeki işçiler, hafta tatilini 10 gün sonra kullanacakları için, bu süre içerisinde yapılan çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilmeyecek. Bu nedenle zamlı ücret ya da serbest zaman hakkı oluşmayacak.
Bu değişiklik, Anayasa’nın işçilere tanıdığı ücretli tatil hakkını korumakla birlikte, turizm sektöründeki sezonluk ve yoğun çalışma dönemlerine uyum sağlamak amacıyla esnek bir model sunuyor. Ancak bu yeni uygulamanın çalışanlar açısından yaratacağı sonuçlar ilerleyen dönemde daha net biçimde ortaya çıkacak.