Yağlı, depreme dayanıklı şehirleşme, sürdürülebilir finansman modelleri ve tarihi dokunun korunmasının bir arada ele alınması gerektiğini belirterek, doğru bir planlamayla Türkiye’nin modern şehircilikte örnek bir başarı sergileyebileceğini ifade etti.
YABANCI YATIRIMLAR DÖNÜŞÜMÜ HIZLANDIRABİLİR
Yağlı, Türkiye’de eski yapı stokunun fazlalığı nedeniyle kentsel dönüşümün acil bir ihtiyaç olduğunu dile getirdi: “Deprem riski yüksek bir ülkeyiz ve mevcut yapıların büyük kısmı yenilenmeli. Ancak finansman sorunu projeleri yavaşlatıyor. Yabancı yatırımcıların gayrimenkul sektörüne ilgisi artırılarak bu süreç hızlandırılabilir. Dolar ve euro bazlı yatırımlar, kentsel dönüşümün sürdürülebilir finansmanına katkı sağlayabilir.” Yağlı, eski yapıların satışını teşvik edecek mekanizmaların oluşturulmasının önemine dikkat çekti: “Yabancı yatırımcıları yalnızca yeni yapılara değil, kentsel dönüşüm kapsamındaki gayrimenkullere yönlendirmek, eski yapı stokunu azaltıp dönüşümü hızlandırır.”
CARİ AÇIĞA ÇÖZÜM OLABİLİR
Yağlı, yabancıya gayrimenkul satışından elde edilecek gelirlerin doğru yönlendirilmesi halinde Türkiye’nin cari açığını kapatmaya yardımcı olabileceğini belirtti: “Gayrimenkul sektörü, dış ticaret açığını azaltacak önemli bir araç. Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisi her yıl artıyor. Eğer bu ilgi cazip bir ortamla desteklenir ve kentsel dönüşüm projeleri bu yatırımlarla finanse edilirse, gelir farklı sektörlere yönlendirilerek ekonomiye katkı sağlanabilir.”
FİYAT DÜŞÜŞÜ BEKLENTİSİ GERÇEKÇİ DEĞİL
Kentsel dönüşümün hızlanmasıyla gayrimenkul fiyatlarının düşeceği yönündeki yaygın görüşe katılmayan Yağlı, maliyetlerin belirleyici olduğunu vurguladı: “İnşaat maliyetleri son dönemde ciddi şekilde arttı. Kentsel dönüşüm hızlansa bile yeni konutlar yüksek maliyetlerle inşa edileceği için fiyatların düşmesi mümkün değil. Aksine, maliyet artışları nedeniyle dönüşüm hızlansa dahi fiyatlar yüksek kalmaya devam edebilir.”
ALTERNATİF FİNANSMAN ÖNERİLERİ
Kentsel dönüşümün finansmanı için çeşitlendirme gerektiğini savunan Yağlı, şu önerileri sundu:
Gayrimenkul Yatırım Fonları (GYF): Yerli ve yabancı yatırımcıların katılımıyla oluşturulacak fonlar, dönüşüm projelerine kaynak yaratabilir.
Kamu-Özel İşbirlikleri: Devlet ve özel sektör ortaklığıyla projeler hızlandırılabilir.
Düşük Faizli Uzun Vadeli Krediler: Bankaların cazip kredi imkanları sunması, finansmanı kolaylaştırabilir.
ŞEHİRCİLİKTE YENİ BİR ANLAYIŞ ŞART
Türkiye ekonomisinin son 25-30 yılda büyük bir büyüme gösterdiğini ancak bu büyümeye paralel planlı bir şehirleşmenin gerçekleşmediğini ifade eden Yağlı, “Kontrolsüz yapılaşma, altyapı eksiklikleri ve plansız kentleşme büyük sorunlara yol açtı. Depreme dayanıklı yapılaşma, ada bazlı planlama ve ulaşım altyapısının güçlendirilmesiyle daha sürdürülebilir bir şehircilik modeli benimsenmeli” dedi.
HONG KONG VE DUBAİ’DEN DERSLER
Yağlı, Hong Kong ve Dubai gibi şehirlerin gelişim modellerini örnek göstererek, İstanbul’un tarihi dokusunu koruyarak modernleşmesi gerektiğini vurguladı: “İstanbul’un siluetini bozmadan, tarihi dokuya uyumlu bir yapılaşma şart. Doğal coğrafya korunmalı, yeşil alanlar artırılmalı ve sürdürülebilir şehircilik anlayışına geçilmeli.”
TARİHİ ALANLAR NASIL DÖNÜŞMELİ?
Tarihi dokunun korunması ile modernleşme arasında denge kurulması gerektiğini belirten Yağlı, “Tarihi binalar modern tekniklerle özgünlüğünü koruyarak restore edilebilir. Ayrıca, bu yapılar otel, kütüphane veya kültürel merkez gibi yeni işlevler kazandırılarak şehir hayatına entegre olabilir” önerisini sundu.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DÖNÜŞÜM MODELİ GEREKİYOR
Yağlı, kentsel dönüşümün yalnızca binaların yenilenmesiyle sınırlı kalmaması gerektiğini vurguladı: “Bu süreç, sosyolojik ve ekonomik boyutlarıyla ele alınmalı. Depreme dayanıklı, sürdürülebilir ve tarihi dokuyu koruyan bir dönüşüm modeli şart. Doğru planlama yapılırsa, Türkiye modern şehircilikte örnek bir başarı hikayesi yazabilir.”