Narbay, yapılan ekonomik modellemelere göre, 2023 yılında vergi öncesi kârı yüzde 5,6 olan firmaların, 2024’te ihracat seviyelerini korusalar bile yılı yüzde 5,1 zararla kapattığını aktardı. 2025 için de benzer bir tablo öngördüklerini ifade eden Narbay, bu nedenle sektörün desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Sektörde kapasite kullanım oranının yüzde 60’a gerilediğini, kayıtlı istihdamda ise 146 bin kişilik azalma yaşandığını dile getiren Narbay, maliyetlerin Asya’daki rakiplere kıyasla yüzde 61, Kuzey Afrika’daki üreticilere göre ise yüzde 46 daha yüksek olduğunu belirtti.
TGSD’DEN DESTEK ÖNERİLERİ
TGSD, sektördeki sıkıntıların aşılması için bir dizi öneride bulundu. Narbay, döviz kurunun enflasyonla uyumlu şekilde artması gerektiğini belirterek, “İhracatçılara, yaptıkları net ihracatın yüzde 10’u kadar döviz dönüşüm desteği verilmeli” dedi.
Diğer öneriler ise şöyle:
İşletme sermayesinin erimesini önlemek için, referans faizin yarısı kadar değişken faizle uzun vadeli krediler sağlanmalı.
Reeskont kredilerinin faiz tahsilatı, kredi vadesinin sonunda yapılmalı.
Emek yoğun sektörlerde verilen kişi başı 2 bin 500 TL’lik destek, ölçek farkı gözetmeksizin tüm firmalara uygulanmalı.
İTHALAT ARTIYOR, İHRACAT DÜŞÜYOR
TGSD Başkanı Narbay, dünya genelinde hazır giyim ihracatının 2023’te yüzde 9, 2024’te ise yüzde 2 daraldığını ancak Türkiye’de bu küçülmenin daha büyük olduğunu ifade etti. 2024’te sektörün yüzde 6,9 oranında küçüldüğünü belirten Narbay, bu kaybın yüzde 29’unun küresel ekonomik durgunluktan, yüzde 46’sının Rusya, Ukrayna ve İsrail pazarlarındaki gerilemeden, yüzde 25’inin ise yüksek enflasyon, faiz oranları ve baskılanan kur nedeniyle rekabet gücünün azalmasından kaynaklandığını söyledi.
Narbay, 2022 yılında 2,7 milyar dolar olan hazır giyim ithalatının, 2024 sonunda 4 milyar dolara çıktığını, bunun da ihracattaki kayıpları artırdığını vurguladı.
TÜRKİYE’NİN AVANTAJLARI VE FIRSATLAR
Narbay, sektörün önünde bazı fırsatlar olduğunu da belirtti. Trump yönetiminin Çin’e yönelik ticari önlemlerinin Türkiye’yi öne çıkarabileceğini, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın ise yakın coğrafyadan tedarik trendini güçlendireceğini ifade etti. Ayrıca, Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi durumunda bölge pazarlarında ihracatın yeniden artabileceğini söyledi.
Ancak bu fırsatların değerlendirilmesi için sektörde üretim kapasitesinin korunması gerektiğini belirten Narbay, destek sağlanmazsa firmaların zarar etmeye devam edeceğini ve istihdam kayıplarının süreceğini vurguladı.